İspanya’dan sahte evraklarla ithal dildiği iddia edilen 3 bin baş besilik hayvanlarla ilgili tartışma büyürken, Tarım ve Orman Bakanlığı besilik hayvan ithalatına sınırlama getirdi. Bakanlığın, Besilik Sığır İthalatı Uygulama Talimatı’nda yapılan değişiklikle, sadece 500 baş ve üzeri işletmeler kendi adına, birlikler ve kooperatifler üyelerinin ihtiyacı için ithalat yapabilecek.Ayrıca Et ve Süt Kurumu besilik hayvan ithal edebilecek.
Et ve Süt Kurumu depolarında oluşan yaklaşık 50 bin ton kırmızı et, besicilerin hayvanlarını kestirememesi nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığı besilik hayvan ithalatına sınırlama getirdi. Besilik Sığır İthalatı Uygulama Talimatı’nda yapılan değişiklikle besilik hayvan ithalatını sadece 500 baş ve üzeri kapasiteye sahip sığır işletmeleri sahip oldukları hayvan kadar besilik hayvan ithal edebilecek. Hayvancılık konusunda faaliyet gösteren birlikler ve kooperatifler üyelerinin ihtiyacı için besilik hayvanı ithal edebilecek. Et ve Süt Kurumu is, ihtiyaç halinde besilik sığır ithalatı yapabilecek.
Tarım ve Orman Bakanlığı Hayvancılık Genel Müdürlüğü’nün 4 Temmuz 2019 tarihli “Olur”u ile yürürlüğe giren Besilik Sığır İthalatı Uygulama Talimatı’na göre, ithal edilecek besilik sığırlar, sağlık sertifikası anlaşması yapılan ülkeler içerisinden Bakanlıkça uygun görülen ülkelerden yapılacak.İthalatı uygun görülen ülkelerin listesi bakanlığın internet sitesinde hastalık görülme durumuna göre güncellenerek yayınlanıyor. Talimata göre, ithal edilecek besilik sığırlar Bakanlığın belirlediği sağlık ve teknik kriterlere uygun olması gerekiyor.
Kimler ithalat yapabilir?
Bakanlığın uygulama talimatına göre, besilik sığır ithalatı; kendi işletmesi adına veya Birlik, Kooperatif ve Et ve Süt Kurumu (ESK) aracılığı ile yapılacak. Kendi işletmesi adına ithalat yapacak işletme Bakanlık Kayıt Sistemine(TÜRKVET) en az 1 yıl kayıtlı ve en az 500 baş ve üzeri besi kapasitesine sahip olması gerekiyor. Besilik sığırları birlik, kooperatif veya Et ve Süt Kurumu (ESK) aracılığıyla ithal edeceklerin en az bir yıllık Hayvancılık Bilgi Sistemine (Türkvet) kayıtlı işletme olması şartı var.
İthalatta uygulanacak şartlar
— İthal edilen besilik sığırlar,mücbir sebepler dışında, millileştirilme tarihinden itibaren en az 5 ay süreyle beslemek koşuluyla; besi formunu tamamlayana kadar başkasına satılamayacak ve devredilemeyecek.
— Besilik sığır ithalatı yapan işletmelere ikinci kez aynı işletme için ithalat izni verilmeyecek.
— Bir işletmenin ithal edebileceği hayvan sayısı,işletmenin besi kapasitesinin %100’ünü geçmeyecek. — İşletme besi kapasitesinin %100’üne kadar verilen izin için birden fazla kontrol belgesi düzenlenebilir. İthalatçı her kontrol belgesi düzenlenmesinde taahhütnameyi yeniden vermesi gerekir.
— Kendi işletmesi adına besilik sığır ithal edecek en az 500 baş kapasiteli hayvancılık işletmesi toplamda 500 baş hayvan ithal edebilecek. Daha fazlasını ithal edemez.
İthal besilik sığırlarla ilgili teknik şartlar
Tarım ve Orman Bakanlığı Hayvancılık genel Müdürlüğü’nün 4 Temmuz 2019 tarihi itibariyle yürürlüğe giren besilik sığır ithalatı ile ilgili teknik şartlar ise şöyle belirlendi;
1-Hayvanlar bireysel tanımlama araçları (küpe veya elektronik kulak küpesi/mikroçip vb.) ile tanımlı olmalıdır.
2-Ülkeye girişte hayvanların yaşı 12 ayı (365 gün) geçmemelidir.
3-Ülkeye girişte hayvanların canlı ağırlığı; Gümrük Tarife İstatsitik Pozisyonu(GTİP) numarasına göre 80 kilo ile 350 kilo arasında olması gerekiyor.
4- Kaşektik, görünür fiziki kusurlu (körlük, topallık vb.) olmayacaktır.
5- İthal edilecek besilik sığırlar; ihracatçı ülke topraklarında veya canlı hayvan ithalatına Bakanlıkça izin verilen ülke topraklarında doğup büyümüş olmalıdır.
6- İthal edilecek besilik sığırlar etçi ve kombine ırkların saf veya kendi aralarındaki melez erkekleri/dişileri olmalıdır.
7- Avrupa Birliği Üye ve Diğer Avrupa Ülkelerinden yapılacak besilik etçi ırklar; Angus, Charolais(Şarole), Limousin(Limusin), Hereford, Belgium Blue (Belçika Mavisi), Piedmentosa, Aubrac(Obrak), Gasconne, Salers, BlondeD’aquitane, kombine ırklar ise Simental (Fleckvieh), Shorthorn olmalı.
8- Diğer ülkelerden yapılacak etçi Irklar; Angus, Charolais (Şarole), Limousin(Limusin), Hereford, Belgium Blue (Belçika Mavisi), Piedmentosa, Aubrac (Obrak), Gasconne, Salers, BlondeD’Aquitane ve Brangus olacak. Kombine ırklar ise; Simental (Fleckvieh), Shorthorn olmalı.
9-İthal besilik sığırlar Bos taurusindicus(Nelore, Zebu,Gyr, Brahma vb.) sığır ırkları veya melezleri olmayacaktır.
İspanya’dan ithal edilen hayvanlar besicilere dağıtıldı
İspanya’dan sahte belgelerle ithal edildiği iddia edilen 3 bin baş besilik hayvanlarla ilgili tartışma büyürken, hayvanların nerede olduğu ile ilgili farklı açıklamalar yapılıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı hayvanların Ankara ve Kırşehir’de karantina altında olduğunu iddia ederken,ithalatı yapan MKA Hayvancılık internet sitesinde 4 Temmuz 2019’da yayınladığı bültende İspanya’dan ithal edilen 3 bin baş Şarole ve Limuzin besilik sığırların İskenderun Limanı’ndan besicilere teslim edildiğini açıklamıştı.
İthalatçı firmadan açıklama
MKA Hayvancılık tarafından yapılan yazılı açıklamada İspanya’dan ithal edilen 3 bin baş besilik sığırların sağlık sertifikalarının “sahte” olduğu iddiasına yanıt verildi. Bu sertifikaları hayvanları aldıkları İspanyol firması Pinsos Ursa tarafından düzenlenmesi gerektiği belirtilen açıklamada özetle şu bilgilere yer verildi: “Hem Türkiye hem de Avrupa Birliği mevzuatına hem de ilgili firma ile imzalamış olduğumuz 31 Mayıs 2019 tarihli sözleşmeye göre; habere konu besi hayvanlarına ait Veteriner Sağlık Sertifikaları da dahil tüm evrakların Pinsos Ursa firması ve İspanya’da ki yetkili otoriteler tarafından hazırlatılması gerekmektedir.Bu durum, ulusal ve uluslararası mevzuatın zorunlu kıldığı bir prosedür olup; aksinin yapılması veya kararlaştırılması dahi mümkün değildir.”
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin Lübnan’a transit gönderilen besilik sığırların Türkiye’ye sahte evraklarla sokulduğu iddiasına değinmeyen MKA Hayvancılık’ın açıklamasından ithalatın doğrudan Türkiye’ye yapıldığı anlaşılıyor.
