Dolar kurunu tayin eden en önemli faktör ''Satın alma Gücü Parite Denkliği'' dir.
Kur arttığı zaman, doların satın alma gücü artar ve talep hassasiyeti yüksek malların ihracatı artar, ithalatı azalır. Azalan ithalat ve artan ihracata bağlı olarak, parite yeniden kurulur.
Parite dengesini bozan, uluslararası sermaye akımıdır. Ödemeler dengesi bilançosundaki, sermaye dengesi negatif sonuç veriyor ise, satın alama gücü parite denkliğine rağmen kur artışı önlenemez.
Ekonomik kurala göre, kurlar nasıl bir seyir takip edebilir?
2018 yılı Ocak Ayının başında Dolar 3.78 idi. ÜFE (üretici fiyat endeksi) ise, Yüzde 33,64 olarak gerçekleşti. Yıl başındaki kur üzerine, 2018 yılı Üretici Fiyat Endeksine göre enflasyon ilave edildiği zaman, satın alma gücü dengesinin tayin edeceği, yıl sonu kur seviyesi 5.05 olarak hesaplanıyor. Ancak, 2018 yıl sonunu, Dolar 5.27 olarak kapattı.
Farkı yaratan, ödemeler dengesi bilançosundaki sermaye dengesinden verilen negatif bakiyedir. Maalesef, zenginler paralarını alıp yurt dışına gidiyor. Para çıkışı, kurları yukarı baskılıyor.
2019 yılında nasıl beklenti olabilir?
Ekonomik kural aynıdır. Beklenen enflasyonu, yıl sonu kuru üzerine ilave ederek, sonucu hesap edebiliriz. Beklenen enflasyon yüzde 21 civarında. 2019 yılı sonunda dolar 6.10 olarak hesaplanabilir. Ancak, sermaye hareketlerini bilemiyoruz.
Bana göre, parasını alıp giden gitti. Daha çok sermaye çıkışı beklemiyorum. Hükümet adamlarının da, sermaye güvenliği konusunda gayretleri var. Yatırımcıları koruyacaklarını söylüyorlar. Ancak her zaman, seçimler siyasal risk taşıyor. Risk arttıkça, kur yükseliyor. Son günlerdeki kur artışının arkasında siyasal riskler var.
Seçimlerden sonra para girişi bekliyorum. Zira, Borsa İstanbul dolar bazında çok düşük kaldı. Uluslararası Menkul Kıymetler Borsaları birbirine entegre çalışıyor. Ucuz olan borsaya para girişi oluyor. 2018 yılı Haziran ayından-Kasım Ayına kadar borsadan para çıkışı oldu. Çıkan çıktı. 2 aydır para girişi olmadı. Nisan ayından itibaren para girişi olacağını bekliyorum.
Para girşi olduğu taktirde dolar kuru, sermaye girişine bağlı olarak, satın alma gücü parite denkliğinin altına düşebilir.
Takipçilerim iki göstergeye dikkat etsinler.
1. Borsa İstanbul 100 endeksi yükselirken, kurlar düşme eğilimine girmiş ise, kurun daha da düşeceğini beklesinler. Kritik nokta endeksin 99 bin seviyesidir.
2. Diğeri ise ödemler dengesi bilançosu, sermaye hareketleri dengesidir. Bu denge pozitif sonuç verdiği taktirde kurlar aşağı doğru baskılanacaktır. (Ödemeler dengesi bilanço kalemlerini Merkez Bankası yayınlarından takip etmek mümkün)
