105 ci yıldönümünü kutladığımız Çanakkale Zaferi; Çanakkale’yi üç günde geçeceklerini düşünen İtilaf Devletleri; fevkalade çok gemileri batırılarak Çanakkale’den çekilmek zorunda kaldılar.
Çanakkale Savaşının nedenlerine gelince; İtilaf Devletleri Rusya ile doğrudan ilişkiler içinde; onlara silah ve Lojistik destek sağlamayı istediler. Eğer İtilaf Devletleri burada galip gelirlerse Süveyş Kanalı ve Hint Yolu üzerindeki Türk baskısı kaldıracaklardı. 2 Ağustos 1914 te Osmanlı İmparatorluğu İttifak Devletleri içinde yer almak için, anlaşma imzaladı. 10 Ağustos 1914 te Çanakkale Boğazını geçerek gelen Alman Goeben Savaş Gemisi ve Breslew ağır kruvozörü Amiral Sukon komutasında İstanbul’a gelmesi; Alman donanmasına ait bu gemilerin Boğazı geçmesi; savaş nedeni oldu. Çünkü Boğazlar Andlaşması gereği; boğazların tüm savaş gemilerine kapatılması gerekiyordu. Osmanlı bu gemilerin Almanya’dan satın alındığını açıklayarak gergin ortamı serinletti. Bu iki gemi Yavuz ve Midilli adıyla Osmanlı Donanmasına katıldı. Bu gemilerin mürettebatı Osmanlı Donanması kıyafeti giyerek görevlerine devam ettiler. Amiral Souchen Osmanlı Donanması Komutanlığına getirilerek; çözüm oluşturuldu. Ekim 1914 te bu iki gemi hem Rus Limanlarını vurdu; hem de Osmanlıyı savaşın içine çekti. İtilaf Devletleri’nin amacı İstanbul’u alarak (Osmanlı’nın Başkenti ) boğazların kontrolünü ele geçirmek ve Rusya’ya güvenli bir ticaret yolu açmak; ayrıca Alman Müttefiklerinin birisi olan Osmanlıyı bitirip; savaş dışında bırakmak ve İttifak Devletlerini zayıflatmak amacı ile Çanakkale Boğazına girdiler.
Durumu savunmaya elverişli olan Çanakkale Boğazı Türkler tarafından mayınlanmıştı. Boğaz dış, orta ve iç bölgeler olarak 3 e bölünmüştü. (Savaş Planı / uzunlamasına ) 3 Kasım 1914 te İngiliz Gemileri Sebdülbahir ve Kumkale tabyalarını topa tuttular. 19 Şubat 1915 te boğazın en dıştaki tabyaları tahrip edildi. Fransız ve İngiliz Savaş Gemileri boğazı geçmek üzere 18 Mart 1915 te orta savunma tabyalarını sürekli bombaladı. Bunun öncesinde Boğazda mayın taraması Fransız ve İngiliz deniz askerlerince yapılmış olduğundan güvenli olduğunu düşünüyorlardı. Sonrasında 7 - 8 mart gecesi Yüzbaşı Hakkı Bey komutasında Nusret mayın gemisi karanlık limana yeniden mayın döşediler. İtilaf Devletleri 16 harb gemisi ile 18 Mart 1915 te Boğaza girerek tabyaları ateşe tuttular. Türk denizcilerin sonradan döşediği mayınlar ve bataryalardan yapılan atışlarla İtilaf Kuvvetleri birçok savaş gemisi kaybederek geri çekildi.
Çanakkale Zaferi’nin Sonuçlarına gelince; Türklerin kaybı şehid, yaralı ve hasta sayısı 252300 kişi oldu. İtilaf Kuvvetleri’nin kaybı 252 bin ölü, yaralı ve esir oldu. Kısa sürede; Çanakkale geçilmez diyen İttifak Kuvvetleri geri çekildi ve geldikleri yerlere gittiler; Türk Ordusu büyük başarı kazandı. Çanakkale Savaşı; Anafartalar Grup Komutanı Mustafa Kemal’in Türk Ordusunda; çok tanınan bir general olarak ortaya çıkardı; daha sonra gelişecek İstiklal Mücadelesine önder bir lider hazırladı. Çanakkale Savaşlarında önemli ölçüde eğitimli insan zayiyatı oldu; o dönemde nüfus, fazlada değildi. Rusya savaş Müttefiklerinden beklediği yardımı alamayınca çarlık rejimi yıkıldı ve 1917 ekiminde Bolşevik İhtilali oldu; ve koministler ülke yönetimine geldi. Çanakkale şehitlerini, gazilerimizi; ve bu savaşta Çanakkale geçilmez dedirtenleri saygıyla anıyoruz; Ruhları şad olsun.