Enflasyon içerisinde yaşamaya devam edeceğiz. Bununla beraber ekonomide önemli değişmeler de oluyor. Bizi yakından ilgilendiren konu, Mevduat Hesaplarıdır. Nedeni, Tasarruf=Yatırım dengesinde, tasarruflar, yatırımlara sınır koyuyor. Yatırımlar, tasarruflardan daha çok yapılamıyor. Para miktarındaki artış ile yatırım yapmak, tasarruf miktarını aşınca enflasyona neden oluyor.
22 Aralık 2021 gününden, 13 Mayıs 2022 gününe kadar gerçekleşen rakamlar, Merkez Bankası tarafından yayınlandı. Tasarruflarda önemli artış görünüyor. İlginç olanı TL mevduatta artış, buna rağmen Döviz mevduatta meydana gelen azalıştır.
TL mevduat 2,7 trilyon liraya çıkmış. Döviz mevduat, 27 milyar dolar azalarak, 234 milyar dolara düşmüş. Döviz mevduattaki düşmenin nedeni kur korumalı mevduat hesapları olduğu görülüyor. Kur korumalı mevduat hesapları 850 milyar liraya ulaşmış. Bunun 27 milyar doları, daha önce gerçekleşmiş tasarruflardan geliyor. Geriye kalanı, 6 ay içerisinde gerçekleşen tasarruflardan oluşuyor. Ki yaklaşık rakam 34 milyar dolara tekabül ediyor.
Daha önceki yazılarımda ifade etmiştim. Türkiye’nin sorunu, ilave tasarrufların dövize dönmesinden kaynaklanıyor.
Kur korumalı mevduat hesapları, ilave tasarrufun dövize dönmesine engel oldu. Vatandaşın amacı, mevduatının değerini korumak. Başka bir beklentisi yok. Zira, Kur korumalı mevduat, reel anlamda kazanç sağlamıyor. Dolar bazında parasının değerini koruyor.
Yöneticiler şu sorunu göz önünde bulundurmalıdırlar. Türkiye, ulusal hasılanın yüzde 12 sinden biraz fazla tasarruf eder. Bu tasarrufların dövize gitmesi önlendiği taktirde, ülkedeki kur sorunu cari açık ile sınırlı kalır. Kontrol edilmesi gereken mevduat miktarı 806 milyar dolar ulusal hasılanın yüzde 12 si olan, 96,7 milyar dolardır.
Son altı ayda 96,7 milyar doların 34 milyar dolarını kontrol altına aldığınız görülüyor. Altı aylık döneme tekabül eden rakam, 43 milyar dolardır. 34 milyarının kontrol altına alınması başarıdır. Zira, bir ksım Tl üzerinden mevduat artışı da yaşanıyor.
Sorun, kur korumalı mevduatıın getireceği yükten kaynaklanıyor. Kurlar arttıkça hazinenin yükü de artacak. Bu nedenle, yeni bir enstrüman bulmak lazım. Çok konuşulan, enflasyona endeksli tahvil çözüm olabilir.
Dikkat edilmesi gereken konu, enflasyona endeksli tahvillerin, bankalarda mevcut tasarrufları azaltmıyor olmasıdır. Aksi taktirde, bankacılık sistemi zarar görebilir. Eldeki rakamlara göre, 9 milyar doları aşmayacak ölçüde enflasyona endeksli bonoyu ekonomi tolare edebiliyor.
