Türkiye son yılların en büyük enflasyon artışını yaşıyor. Akaryakıt hemen hergün zam alıyor. Dünya borsalarında petrol 122 dolar sınırını gördü. Bu miktar belki de son yılların en büyük rakamı. Benzin fiyatı 28,67 Tl/lt; motorin 28,12 Tl /lt; otogaz 12,07 tl/lt gördü. Haliyle bu zam yurt içindeki hemen her mala çeşitli oranlarda yansıyor. Bu yansıma tüm üretim maliyetleri ile; fiyat artışlarına yol açıyor. Örneğin; Adana’dan karpuz yüklü bir kamyon; yükünü Ordu’ya getirdiğinde; kiloda 2 – 3 tl gibi; akaryakıta bağlı fiyat yükselmesi olarak geliyor.
2022 de enerji ithalatına 90 milyar dolar olacağı hesaplanıyor. 2022 nin ilk beş ayında (1 ocak – 31 mayıs 2022 ) ihracaat 102 milyar dolar; ithalat 145 milyar dolar. Şu anki durumu ile 43 milyar dolar dış ticaret açığı var. 2022 yılı sonunda bu açık oldukça yüksek rakamlara ulaşacak; turizm gelirleri en iyimser bir tahminle 30 – 35 milyar dolarda kalacak; geri kalan hizmet ve taşımacılık sektörüyle bu açığın kapanması oldukça zor görünüyor.
Diğer yandan uygulanan kur korumalı mevduat (3 haziran tarihine göre ) 931 milyar tl (yani 56,6 milyar dolar) Kur korumalı mevduatın devlete maliyeti yıllık (2022) 150 milyar tl ye ulaşacağı hesaplanıyor. 2022 nisan ayı inşaat maliyeti; bir önceki yılın aynı ayına göre (2021 ) % 106,6 artış gösterdi. Malzeme endeks yıllık % 133,71; ihçilik endeksi yıllık % 43,75 e yükseldl. Bina inşaat maliyeti % 103,46 olarak açıklandı. (Bilgi; Tuik)
İşsizlik (Nisan 2022 istatistikleri /Tuik) 3 milyon 853 bin kişi olarak açıklandı.
Eğer enflasyon önlenecek; ve piyasa enflasyon yönünden kontrole alınacaksa; ilk önce dövizin sabit bir fiyatta çok uzun bir zaman kalması gerekiyor. Enflasyon önce alt düzeyde iki rakamlı; sonrada tek haneli rakamlara inmeli. Piyasa dengeleri ancak o zaman oluşabilir; gelir artışları ile; çok düşen hayat standardı; eski haline dönebilir.
