16 Ekim 2020 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan’Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’ ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair ‘7254 sayılı kanun’ ile mahalleye dönüşen köy ve beldelerde 8 yıl sonra önemli düzenlemeler yapıldı. Torba yasayla 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununa bir madde eklenerek düzenleme yapıldı.
Buna göre
A) Köy ve Belde Belediyesi iken mahalleye dönüşen ve Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde bulunup sosyo – ekonomik durumu, şehir merkezine uzaklığı, belediye hizmetine erişilebilirliği, mevcut yapılaşma durumu benzer hususlar dikkate alınarak ilgili İlçe Belediye Meclisi’nin kararı ve teklifi üzerine Büyükşehir Belediye Meclisi’nin en geç 90 gün içinde alacağı karar ile kırsal yerleşim özelliği taşıdığı tespit edilen mahalleler ‘kırsal mahalle’ kabul edilir.
B) Bu belirtmenin mahalle düzeyinde yapılması esastır. Ancak tamamı kırsal mahalle olarak tespit edilmeyen diğer mahallelerde on bin metrekareden (10 dekar); az olmamak kaydı ile kırsal yerleşik alan belirlenir. Kırsal mahalle veya kırsal yerleşik alan vasfı, bu fıkrada belirtilen usulle kaldırılabilir.
C) Büyükşehir Belediyesi birinci fıkra uyarınca; İlçe Belediyesi’nden gelen teklifi aynen veya değiştirerek kabul edebilir veya reddedebilir.
D) Kırsal Mahalle veya kırsal yerleşik alan olarak belirlenen yerlerde, gelir vergisinden muaf esnaf ile basit usulde gelir vergisine tabi mükellefler tarafından bizzat işyeri olarak kullanılan bina, arsa ve araziler ile mesken amaçlı kullanılan binalar ve zirai istihsalde kullanılan bina, arsa ve araziler 29 /07 /1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa göre alınması gereken emlak vergisinden muaftır.
E) Bu yerlerde ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılan bina, arsa ve araziler için emlak vergisi % 50 indirimli uygulanır.
F) Kırsal mahalle veya kırsal yerleşik alan olarak belirlenen yerlerde, 26 /05 / 1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca alınması gereken bina inşaat harcı ile imarla ilgili harçlar alınmaz; anılan kanuna göre alınması gereken diğer vergi, harç ve harcamalara katılma payları % 50 indirimli uygulanır.
G) Bu yerlerde içme ve kullanma suları için alınacak ücret en düşük tarifenin; işyerleri için % 50 si, konutlar için % 25 ini geçmeyecek şekilde belirlenir. 04 /01/ 1961 tarihli ve 213 sayılı vergi usul kanunu uyarınca bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için bu fıkrada belirtilen muafiyet ve indirimler uygulanmaz.
H) 03/07/ 2005 tarihli 5393 sayılı Belediye Kanunun 12 ci maddesinin 7 ci fıkrası ile 31 /08 / 1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun ek 17 ci maddesi hükümlerinden yararlanan yerler; kırsal mahalle veya kırsal yerleşik alan olarak belirlenmesi halinde; bu madde hükümlerine aykırı olmıyan hak, sorumluluk ve imtiyazlardan faydalanmaya devam eder.
İ) Gelen avantajlar arasında gelir vergisinden muafiyet, emlak vergisinden muafiyet, bazı bina, arsa ve binalarda emlak vergisinden % 50 indirim; bazı harçların alınmaması ve % 50 indirim, işyerlerinde kullanılan sularda % 50 indirim, konutlar için % 25 su indirimi gibi avantajlar bulunuyor. Bu değişiklikler ihtiyaç olan düzenlemelerdir. Tüzel kişiliği kaldırılarak mahalleye dönüştürülen köylerde uygulanan vergi ve harçlar 2019 yılı sonuna kadar muafiyetler ve bu alanda yaşıyanlara gelir vergisi istisnası tanınmıştır. Daha sonra köyden mahalleye dönüşen bu yerlerde uygulanan muafiyet ve istisnaların süresi; 7159 sayılı kanunla 31. 12. 2022 tarihine kadar uzatılmıştır.
