Toprak Mahsulleri Ofisi geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi; 2022 yılında da arz fazlası fındığı alarak stokladı. TMO fındık sezonu başlangıcında fındık fiyatını 52 tl; Giresun kalite fındığı da 53 tl olarak ilan etti. 2022 fındık sezonunda; fındık randımanı da oldukça iyi olduğundan; randıman farkından doğan artı farkla daha üst ederler oluştu. Buna karşılık serbest piyasada fındık 43 – 44 tl bandında başladı ve uzun süre bu fiyat farkıyla devam etti. Daha sonra rekabet kurulunun müdahalesiyle önce 48 – 49 tl ye; daha sonrada TMO’nun fiyatı da geçildi. Şimdilerde serbest piyasada Giresun kalite fındık 61 tl; Çarşamba’da 63 tl; Ordu’da 62 tl ye alıcı buldu.
TMO piyasaya fındık satacak sözü üzerine fındık 55 tl ye düştü. Satılacak fındık 2021 yılı üretimi 20 bin ton levant kalite; 2022 yılı 5 bin ton levant kabuklu; Giresun Baş Müdürlüğü’nde bulunan 2022 yılı üretimi 3000 bin ton fındık; % 50 sağlam iç fındık esasına göre KDV hariç; peşin bedel üzerinden talep toplama yöntemi ile satışa açılmış olup; satış fiyatları 2021 levant kalite fındık için 58 tl/kg; 2022 yılı levant ve Giresun kalite kabuklu fındıklar için 61 tl/kg olarak açıklandı. Firmalar talep ettikleri ürün miktarına karşılık gelen bedelin % 10 unu TMO hesaplarına yatırdıklarına dair dekontu ile birlikte; 07. 02. 2023 mesai bitimine kadar başvuruda bulunacaklar. Satışlar; Trabzon, Giresun, Ordu, Samsun ve Kocaeli Baş Müdürlükleri’nden yapılacak.
TMO 2022 yılı üretimi fındıktan önemli bir miktar aldı; ve piyasada sezonun başladığı aylarda; arz fazlasını alıp depolarına koydu. Ülkemizde dış ticaret açığı ortada; dövize şiddetle ihtiyaç var. Diğer yandan TMO 2023 fındık ihraç sezonu başlangıcına kadar; olabildiğince elindeki fındığı satması ve yeni üretim fındığın pazarının daralmasına yol açmaması için; 2023 fındık sezonu başlangıcına kadar elindeki malı satarak; ihracatçıların malı ihraç etmesini sağlama durumundadır.
Ancak şu anda yaptığı fındık satışını nisan ayı başlangıcına kadar bekleseydi; fındık ihraç fiyatı dış piyasalarda daha yüksek ederlere çıkabilirdi. Bu durum iç piyasaya yansıyıp; belki de fındık şimdiki; en yüksek ederlerin daha üstüne çıkabilirdi; veya TMO elindeki 2022 ürünü fındığı; daha yüksek fiyattan satışa sürseydi; iç piyasadaki fiyatlar düşmez; üreticide fındık kaldıysa daha iyi edere satabilirdi. Böylece; hem üretici; hem TMO; hem de ihracaatçı daha kazançlı duruma gelebilirdi.