Uzay istasyonunda kalan astronotlar ihtiyaçları olan oksijeni suyu nasıl temin ederler? Detayları okuyacağınız haberimizde..
Astronotlar Oksijeni Nasıl Temin Ederler
Astronotlar, uzaydaki yaşamlarını sürdürmek için ihtiyaç duydukları oksijeni, iki farklı yöntemle temin ederler:
- Uzay giysileri: Astronotlar, uzay yürüyüşleri veya uzay aracı dışındaki diğer faaliyetler için uzay giysileri kullanırlar. Uzay giysilerinin sırt kısmında, astronotlara oksijen sağlayan tüpler bulunur. Bu tüplerde, astronotların soluyabileceği saf oksijen bulunur.
- Uzay istasyonları: Astronotlar, Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ) gibi uzay istasyonlarında görev yaparlarsa, istasyondaki oksijen üretim sistemlerinden oksijen temin ederler. UUİ'de, suyu elektroliz yöntemiyle hidrojen ve oksijene ayıran bir sistem bulunur. Bu sistemden elde edilen oksijen, astronotların soluması için kullanılır.
Uzay giysilerindeki oksijen tüpleri, genellikle 2 saatlik bir oksijen rezervi sağlar. Bu nedenle, astronotların uzay yürüyüşleri veya diğer faaliyetler sırasında uzay istasyonuna veya başka bir uzay aracına geri dönmeleri için yeterli süreleri olmalıdır.
UUİ'deki oksijen üretim sistemi, günde yaklaşık 100 kilogram oksijen üretebilir. Bu miktar, istasyonda görev yapan 6 astronotun ihtiyacını karşılayabilir.
Uzaydaki diğer görevlerin yanı sıra, Ay'a veya Mars'a yapılacak insanlı görevlerde de astronotların oksijen ihtiyacını karşılamak için benzer yöntemler kullanılacaktır.
Astronotlar Suyu Nasıl Temin Ederler
Astronotlar, uzaydaki yaşamlarını sürdürmek için ihtiyaç duydukları suyu, üç farklı yöntemle temin ederler:
- İçecek ve gıdalardan: Astronotların tükettikleri içecekler ve yiyecekler, içerdikleri su sayesinde astronotların su ihtiyacının bir kısmını karşılamaktadır. Örneğin, bir bardak su yaklaşık 250 ml su içerir. Bir astronotun günde yaklaşık 3 litre su tüketmesi gerekir. Bu nedenle, astronotların içecekleri ve yiyecekleri, günde yaklaşık 1 litre su ihtiyacını karşılamaktadır.
- Uzay aracının sistemlerinden: Uzay araçlarının sistemlerinde, astronotların ihtiyaç duyduğu suyun bir kısmı bulunmaktadır. Örneğin, uzay araçlarının soğutma sistemlerinde kullanılan su, astronotların su ihtiyacı için kullanılabilir.
- Uzay istasyonlarında geri dönüşüm: Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ) gibi uzay istasyonlarında, astronotların ürettikleri atıklardan su geri kazanılmaktadır. Bu geri kazanım işlemi, aşağıdaki adımları içerir:
- Astronotların idrar ve ter gibi atıkları, bir dizi filtreden geçirilerek temizlenir.
- Temizlenen atıklardan su, damıtma yöntemiyle elde edilir.
- Elde edilen su, astronotların ihtiyaç duyduğu şekilde işlenir ve içilebilir hale getirilir.
UUİ'deki geri dönüşüm sistemi, günde yaklaşık 1000 litre su üretebilmektedir. Bu miktar, istasyonda görev yapan 6 astronotun ihtiyacını karşılayabilmektedir.
Uzaydaki diğer görevlerin yanı sıra, Ay'a veya Mars'a yapılacak insanlı görevlerde de astronotların su ihtiyacını karşılamak için benzer yöntemler kullanılacaktır.
