Psikolog Esra Karaca, sınav kaygısıyla başa çıkma ve sınavda başarıyı yakalama konusunda önemli önerilerde bulundu. Karaca, sınav kaygısının belirtileri, sınav öncesi ve sınav sonrası yapılması gerekenler ve ailelerin bu süreçte nasıl destek olabilecekleri hakkında bilgi verdi.
Sınav kaygısının belirtileri nelerdir?
Sınav kaygısı, öğrencilerin performansını doğrudan etkileyebilen bir faktördür. Psikolog Karaca’ya göre, sınav kaygısının belirtileri arasında odaklanma problemleri, aşırı yeme ya da iştahsızlık, terleme, çarpıntı ve ağız kuruluğu gibi fizyolojik tepkiler yer alıyor. Daha ciddi belirtiler arasında ise çalışılan konuların hatırlanamaması, düşüncelerin organize edilememesi ve bilgilerin aktarılamaması bulunuyor.
Karaca, "Kaygı yaratacak olan şeyin öğrenciler sınav olduğunu düşünebiliyorlar ama sınav değil onunla ilgili ne düşünüyorsa onu kaygılandıran konu o oluyor. Eğer ki kötü düşünüyorsak ya da geçmiş ile ilgili düşünüyorsak depresif hissederken gelecekte ise hep kaygılıyız. Çünkü; olmayan ihtimaller üzerine mutsuz bir şekilde düşünüyoruz. Burada benim önerim "anda" kalmalarıdır şu an da olmak bizim için en işlevseldir. Bu süreçte kendimizi ana çekebilecek aktiviteler yapılabilir. Düşünceleri kategorize etme olumsuz mu düşünüyorum, olumlu mu düşünüyorum bireyin kendine fayda sağlayıp sağlamadığı düşünmememiz gerekiyor. Olumsuz düşünceler artık bizi girdabına katıyor ise dur diyeceğiz. Düşünce durdurma tekniğinden sonra olumsuz negatif düşünceleri olumluya çevirmeyi düşünelim. Yine artan bir kaygı durumu varsa kendimizi güvende ve mutlu hissettiğimiz bir olay düşünebiliriz. Böylelikle dikkatimizi ve düşüncelerimizi başka bir şeye vermiş oluyoruz.
Ayrıca nefes egzersizi önerebilirim ama diyafram nefesi alınmalı. Diyafram nefesinde bir elimizi göğsümüze bir elimizi karnımıza koyduğumuzda nefesi burundan alırken göğüs şişecek ve yavaşça ağızdan verdiğimiz zaman bu egzersiz çok işlevseldir." dedi.
Aileler Sınav Döneminde Nasıl Davranmalı?
Ailelerin çocuklarına destek olurken dikkatli olmaları gerektiğini vurgulayan Karaca. "Aileler konusunda gerçekten burada sosyal yaşantımda da çok karşılaşıyorum. Bazı aileler çocuklardan daha da kaygılı oluyorlar. Öncelikle herkes düşüncelerini ve evdeki görevlerinin farkındalığına erişmesi gerekli. Bu bir sınav ama bizim ileride yapmak istediğimiz mesleğimizin bir aracı başka hiçbir şeyin değil. O yüzden ilk önce herkes çocuğunu bir tanımalı. Çocuğum hangi dersleri yapıyor? ben yeterince destek sağladım mı? önce bir öz eleştiri yapmaları gerekiyor. Ailelerin bu süreçte çocuğunu başka bir çocuk ile kıyaslama haline girişmemek lazım." dedi.
Sınav Kaygısıyla Nasıl Başa Çıkılır?
Sınav kaygısıyla başa çıkmanın anahtarlarından biri anda kalmaktır. Gelecek kaygısı yerine şu anki duruma odaklanmak, öğrencilerin daha işlevsel olmalarını sağlar. Karaca, olumsuz düşüncelerin farkına varıp bunları olumlu düşüncelere dönüştürmenin önemini belirtiyor.
Sınav sonrasında öğrencilerin rahatlaması gerektiğini ifade eden Karaca, "Sınav sonrasında bireylerde birikmiş bir enerji var. Öğrenciler bir rahatlasınlar çünkü sınav geçmişte kaldı. O yüzden artık kabullenişe geçmekten başka çaremiz yok. Sınav sonrasında sınav sonuçları açıklana kadar ki süreçte yapabileceğimiz bir şey yok. Öncelikle zamanımızı ne kadar işlevsel geçirebileceğimize bakacağız daha sonrasında da rehber öğretmenleri ya da danışmanlık aldıkları uzman birisi var ise sınav sonuçları açıklandığında da aile de bu duruma dahil olmalı." ifadelerini kullandı.
ÖZEL HABER ATAKAN ÖZTÜRK
