Finans gücünü elinde tutan bankerler 2008 yılına kadar ulusal ve uluslar arası ekonomi ve siyasal politikalara yön veriyorlardı. Bu güç giderek zayıflıyor. Faiz hadleri negatife ulaşan ülkelerde ise tamamen sonlanıyor.
Negatif faiz piyasa faizinden enflasyon oranı düşülerek bulunuyor.
Bankalar elindeki nakitleri Merkez Bankasına yatırmaları halinde Merkez Bankası'nın verdiği faiz enflayon oranından düşük oluğu zaman negatif faize geçildiği anlaşılıyor.
Vatandaş için negatif faiz ise mevduata verilen faizin enflasyon oranının altında kalması halinde ortaya çıkıyor.
Negatif faiz "işletmelerin nakit sermayelerinin, sabit sermayelerine göre artıyor" olmasından kaynaklanıyor. Nakitleri artan işletmeler kredi kullanmıyor. Kendi imkanları ile yatırım ve finansman sorunlarını çözüyor. Bankalar üreticiye verdiği kredi faizlerini düşürmek zorunda kalıyor.
Üreticilere kredi veremeyen bankalar tüketici kredilerini tercih ediyor. Tüketici kredilerinin limiti kişinin 30 yıllık gelirinin bu günkü kapitalize değeri ile ölçülüyor. Kapitalize değere göre verilen kredi kısa zamanda limite ulaşıyor.
Kapitalize değer piyasa faiz hadleri ile ters orantılı değer kazanıyor. Faizler düştükçe kapitalize değer yükseliyor. Bu nedenle bankalar daha çok kredi vermek amacıyla faizleri düşürüyor. Faizler düşme sürecine giriyor.
Kredi faizleri bankaların para maliyetinin altına inemiyor. Sürekli pozitif olarak kalıyor. Bankaların daha fazla kredi verme girişimleri geri dönüşümü imkansız kredileri artırıyor. Tüketici kredileri bankaların para maliyetine eşit seviyedeki faiz oranında limite ulaşıyor.
Bankerler para poltikası ile bankaları kontrolünde tutuyordu. Bankalar da kredi mekanizması ile üretici ve tüketicileri denetliyordu. Bu mekanizmayı negatif faiz bozuyor.
Bankalar daha fazla kredi veremediği için para talep etmiyor. Para basma gücünü elinde tutan Merkez Bankasının likidite kontrolü ile bankaları denetleme gücü kayboluyor. Bankalar üretici ve tüketicilere daha fazla kredi veremiyor. Üretici ve tüketiciler üzerindeki kontrolü kaybediyor.
Negatif faiz seviyesinde reel ekonomi finansal kesimden ayrışıyor. Bankerlerin finansal gücü kullanma dönemi sona eriyor.
