Hız ve bakış açısı
Ronald Rensink, görüş alanımızdaki değişiklikleri tespit edemediğimizi tanımlayan ilk kişi olarak tarihe geçer. 1997’de, bu psikolog, modifikasyonların kademeli halde veya aniden ileri sürülmesine bağlı olarak fenomenin değişkenlik gösterdiğini bulmuştur. Dahası, bir kesinti veya genel görüş sırasında değişiklikler meydana geldiğinde etkinin daha büyük olduğuna inanır. Aşağıdaki videoda durum böyle:
Bir film izlediğinizi hayal edin. Daha spesifik olarak belirtmek gerekirse, bir müşterinin satış tezgahının arkasındaki bir çalışanla konuştuğu bir sahneyi izliyorsunuz. Eğer çalışan bir şeyler almak için aşağı eğilir ve yerine başka bir oyuncu geçerse, muhtemelen bu değişikliği fark etmezsiniz. Bu nasıl mümkün olabilir? Neden böyle önemli bir değişikliği fark etmiyorsunuz?
Neden değişim körlüğü yaşıyoruz
Değişim körlüğü hakkında yapılan açıklamalardan biri de, zihnimizin doğal olarak farklı şeylere dalıp gitmesidir. Nihayetinde, bilişsel ve enerji rezervlerimizi mümkün olduğunca korumak adına evrimsel olarak programlanmış canlılarız.
Beyin, algıladığı tüm ayrıntıları ve bilgileri sürekli olarak kaydedip işleyen bir kayıt cihazı değil. Bunun yerine, beyin, farkında olduğumuz değişmesi muhtemel olan şeylere odaklanma eğilimlidir. Bu seçici odak, deneyim ve kişisel bağlantıların bir sonucudur (Simons ve Levin, 1998).
Yukarıdaki senaryoda, örneğin, muhtemelen değişecek şey satılan üründür (satış görevlisinin tezgahın altından çıkaracağı şey). Aktörlerden birinin değişme olasılığı oldukça düşüktür. Beyniniz, satış elemanının aynı kişi olduğunu varsayar, böylece enerji tasarrufu sağlar.
Seçici dikkat
Bu değişim körlüğü fenomeni, dikkatinizi çeken ve yakalayan uyaranlara sahipseniz daha belirgindir. Bu, silahlı bir soyguna tanık olurken neden gözlerinizi silahtan alamayacağınızı açıklar. Genel olarak, bu görüntü dikkat kaynaklarınızı tüketir ve diğer detaylara yer bırakmaz. Söz konusu yetenek hakkında olan bu ilginç videoya bir göz atın.
İlüzyonistler ya da sihirbazlar, bu tekniği sık sık kullanır ve değişim körlüğümüzün onlara sunduğu “avantajlardan faydalanırlar”. Dikkatimizi nereye çekeceklerini ve doğru anda hilelerini nasıl yapacaklarını tam olarak biliyorlar. Bu tür bir görünmezlik peleriniyle hareket etmek bir sanattır!
Değişim körlüğünü görmezden gelmek
Daha önce de söylediğimiz gibi günlük hayatımız değişime tabidir. Bununla birlikte, mütevazı olmak ve bu değişikliklerin çoğunu göremediğimizi fark etmek yerine, çok küçük ve kademeli değişiklikleri bile yakalayabildiğimize tamamen inanmış haldeyiz. Bu yüzden uzmanlar genellikle değişim körlüğünü göremediğimizi söylüyorlar.
