Çürüme evrensel bir yasadır. Her şey çürüyor. Evler eskir. Kullanmasanız dahi arabanız eskir. Metaller dahi zamanla yorulur ve eskir. Dünya ve insan yaşlanıyor. Çürüyor.

Çürümeyi önlemek mümkün mü?

Evet mümkün. Yenisi ile ikame ederseniz, çürüme sonlanıyor. Fakat, yenisi için de çürüme başlıyor. Doğanın evrensel yasasını bozmak mümkün değil. Çare sürekli yenilemekten geçiyor.

İnsanı ele alalım. İnsan yaşlanıyor. Yaşlandıkça, hastalanıyor. Yaşama gücü tükeniyor. İnsan çürümeden kendini kurtaramıyor. İnsan dahil tüm canlılar, çürüme ile mücadele ediyor. Bu mücadeleyi kazanmanın yolu, doğumdan geçiyor. Doğum ile insan kendi soyunu yeniliyor.

Çürüme ekonomide amortisman olarak karşımıza çıkıyor. Makineler amortize edilmez ise devre dışı kalıyor. Ekonomik çürümeyi telafi etmek mümkün. Bu amaçla işletmeler amortisman ayırıyor. Yedek akçeler biriktirerek, ekonomik çürümeye karşı mücadele ediyor.

En büyük ve tehlikeli çürüme siyasal toplumda yaşanıyor. Siyasal toplumlardaki çürüme devlette başlıyor. Yöneticiler, iktidarı kendi siyasi ve ekonomik çıkarına kullandıkları zaman, çürüme hız kazanıyor.

Çürüyen toplumlarda, adalet kaybolur. Devlet bütçesi açık verir. Vergiler artar. Servet ve sermayeyi vergileme dönemi başlar.

Sermaye kendini korumaya alır ve kurtarır. Korumanın iki yolu vardır. Ya altına döner-toprağa saklanır. Ya da yurt dışına kaçar. Günümüzde en çok ikinci yol işliyor. Sermayenin altına dönmesi ya da yurt dışına akması halinde, döviz kurları sürekli artar. Zira, altın dövizle ithal ediliyordur. Sermaye dövize dönerek yurt dışına kaçıyordur.

Sonunda toplum iflas eder. Çürüyecek bir şey kalmaz. Bedeli hep beraber ödenir.

Çare bellidir. Hukuk Devleti ilkelerine dayalı siyasal düzen kurmak çürümeye engel olabilir. Çok az siyasal toplum bu başarıyı gösterebildi. Gösterenler, ileri gittiler. Diğerleri çürümeye devam ediyor.

Çürüyen siyasal toplumların tüm kurumları birlikte çöküyor. Adalet çöküyor. Siyaset çöküyor. Ekonomi çöküyor. Eğitim çöküyor. Beyin göçü başlıyor. Parası değersizleşiyor. İnsanı onursuzlaşıyor.